weRelate

Μπράβο αδυνάτησες!

Είναι πραγματικά η πιο φυσική αντίδραση! Βλέπουμε μία φίλη, συνάδελφο, μέλος της οικογένειας ή γνωστό που έχει χάσει εμφανώς βάρος  και του/της λέμε “Μπράβο!! Αδυνάτισες! Πόσο σου πάει!”

Αυτές οι δηλώσεις γίνονται συνήθως με τις καλύτερες προθέσεις. Είμαστε πραγματικά χαρούμενοι για αυτό το πρόσωπο, θέλουμε να  του δείξουμε ότι η σκληρή δουλειά και οι θυσίες του γίνονται αντιληπτές και αξίζει την αναγνώριση. Θα ήθελα όμως να αναφέρω κάτι που σίγουρα ακούγεται αμφιλεγόμενο: Θα πρέπει όλοι να σκεφτόμαστε καλά πριν  αναγνωρίσουμε ή  θαυμάσουμε την ορατή απώλεια βάρους κάποιου. Γιατί;

Αρχικά, εμείς δεν γνωρίζουμε πάντα  το πώς ή το γιατί αυτό το άτομο έχει χάσει το βάρος για το οποίο εμείς το επαινούμε. Για παράδειγμα, θα μπορούσε η απώλεια βάρους του να είναι αποτέλεσμα του στρες από μία δύσκολη κατάσταση. Όπως ένας θάνατος στην οικογένεια ή η διάγνωση κάποιας ασθένειας. Δεν γνωρίζουμε τι αυτό το άτομο έχει επιλέξει να μας εμπιστευτεί και με έναν τέτοιο έπαινο μπορεί να το φέρουμε σε δύσκολη θέση (και εκείνο και εμάς). Είτε να μας αποκαλύψει το λόγο για τον οποίο έχασε βάρος ή απλά να μας χαμογελάσει και να πρέπει να αντέξει την έλλειψη της δικής μας ενσυναίσθησης.

Ακόμα και όταν κάποιος δεν βρίσκεται σε μια δύσκολη κατάσταση, δεν γνωρίζουμε πώς έχει φθάσει στην απώλεια βάρους της/του. Μερικές φορές – ίσως και πιο συχνά από ό, τι αντιλαμβανόμαστε – η απώλεια βάρους δείχνει μια διατροφική διαταραχή ή μια αρνητική εικόνα  σώματος. Επιβεβαιώνοντας θετικά την απώλεια βάρους κάποιου, ο οποίος ενδέχεται να έχει Νευρική Βουλιμία ή Ανορεξία (και μπορεί να μην το έχει αναγνωρίσει), ρίχνουμε το λάδι στη φωτιά!  Σύμφωνα με τον  National Eating Disorders Association, δέκα εκατομμύρια γυναίκες και ένα εκατομμύριο άνθρωποι ζουν με Ανορεξία ή Βουλιμία. Και είναι πιθανό ότι εκατομμύρια άλλοι ζουν με μία από αυτές τις διαταραχές στα κρυφά, διότι τέτοιου είδους ασθένειες που σχετίζονται με το φαγητό και το σώμα, ειδικά η Βουλιμία, χαρακτηρίζονται από μία ιδιαίτερα μυστικοπαθή συμπεριφορά.

Έτσι, όταν εμείς ενεργά και δημοσίως επαινούμε κάποιον για την απώλεια βάρους (ειδικά  νεαρές γυναίκες/κορίτσια), τον επαινούμε γιατί ακολουθεί μία υγιεινή και ισορροπημένη προσέγγιση στη ζωή ή γιατί αντιμετωπίζει κάποια κρίσιμη κατάσταση για την ψυχική του υγεία;  Μήπως λανθασμένα ενθαρρύνουμε κάποιον να συνεχίσει την διαδικασία απώλειας βάρους, που αν γίνει ανεξέλεγκτη, μπορεί να οδηγήσει και στο θάνατό του; Από πότε το αδυνάτισμα έγινε τόσο καλό; Εμείς μπορεί να πιστεύουμε ότι γινόμαστε αγενής αν δεν επαινέσουμε κάποιον για την απώλεια βάρους  – σαν να μην αναγνωρίζουμε τη σκληρή του προσπάθεια. Γιατί ίσως να αισθανόμαστε ότι μαζί με τα κιλά που «έχασε», έχει «ρίξει» και τον πόνο του παρελθόντος να τα «κουβαλάει». Μία συχνά λανθασμένη υπόθεση που καθρεπτίζει το πώς εμείς θα αισθανόμασταν με παραπάνω κιλά ή πώς εμείς θα βιώναμε μία απώλεια βάρους. Δεν ξέρουμε πώς αυτός αισθάνεται.

Δεν υπονοώ ότι δεν πρέπει ποτέ να συγχαρούμε κάποιον επειδή είναι ελκυστικός και όμορφος. Δεν είμαστε όμως σε θέση να γνωρίζουμε τι χρειάζεται κάποιος και τι δεν χρειάζεται, παρά μόνον εάν ρωτήσουμε; Και υπάρχουν άνθρωποι που έχουν χάσει βάρος και πραγματικά αναμένουν την φραστική υποστήριξη και προσοχή μας. Όμως θα πρέπει να αξιολογήσουμε κατά πόσο αυτές τις δηλώσεις επιβεβαίωσης της ομορφιάς του, αυτό το άτομο τις έχει ακούσει και στο παρελθόν από εμάς. Μήπως αναφέροντάς τες τώρα, υποδηλώνουν ότι τώρα έγινες πιο αποδεκτός και άξιος για εμένα και καλύτερος απ’ ότι ήσουν στο παρελθόν. Μήπως υποδηλώνουν ότι σε θέλω μόνο αδύνατο!

Επίσης, δεν γνωρίζουμε τι συμβαίνει πίσω από αυτή την απώλεια βάρους που πάμε να επιβραβεύσουμε και ίσως να μην μάθουμε ποτέ πραγματικά, παρά μόνο εάν είχαμε χτίσει μία οικεία, ανοικτή σχέση με αυτό το άτομο. Και πάλι δεν γνωρίζουμε τι επέλεξε να μοιραστεί μαζί μας. Έτσι, οφείλουμε να θέσουμε στον εαυτό μας ένα ερώτημα; Το άτομο αυτό έχει μοιραστεί μαζί μας αυτή την τόσο προσωπική προσπάθεια; Ξεκίνησε ο ίδιος μία συζήτηση πάνω στο θέμα της απώλειας βάρους του;

Και όταν λέμε πράγματα όπως : «Είσαι τόσο όμορφη!», όταν δεν τα έχουμε πει ποτέ πριν στο παρελθόν, τι θα συμβεί εάν υποτροπιάσει, όπως κάνουν πολλοί άνθρωποι, και ξαναπάρει το βάρος. Όταν δίνουμε τη λέξη «όμορφη» στη νέα τους αδυνατισμένη μορφή, τι θα σκεφτόντουσαν τότε; Δεν θα είναι πλέον τόσο όμορφη ή ελκυστική για εσάς; Είναι το αντίθετο της όμορφης τώρα που πλέον δεν είναι αδύνατη;

Είναι δύσκολο να μην επαινέσουμε κάποιον για το βάρος που έχασε (ειδικά όταν μία κοινωνία με τα πρότυπα σώματος, μας προστάζει να το κάνουμε). Θέλετε όμως να προχωρήσετε σε μία μυστική συμφωνία ότι τον προτιμάτε αδύνατο; Άλλωστε μόνο εξωτερικά έχει αλλάξει. Για εσάς είναι πάντα αυτός που ξέρατε και σας άρεσε. Θέλετε να τον κάνετε να αισθανθεί το αντίθετο;

 

 

Μαρία Σαμιώτη

Ψυχοθεραπεύτρια-Οικογενειακή Θεραπεύτρια

Εξιδίκευση στις Διατροφικές Διαταραχές & Παχυσαρκία 

(όπως δημοσιεύτηκε στο www.diatrofi.gr)